Rozpoczęcie edukacji przedszkolnej to dla każdego dziecka duży stres. Udziela się on również rodzicom, którzy martwią się, jak ich pociecha poradzi sobie z dołączeniem do grupy przedszkolnej. Jest to trudniejsze wtedy, gdy dziecko przenosi się z innego przedszkola, kiedy grupa rówieśnicza jest już dobrze zgrana i wszyscy jej członkowie się znają. Jak pomóc dziecku w integracji? Jaką rolę odgrywają przy tym przedszkolaki, ich rodzice oraz nauczyciele w placówce?
Jak wygląda struktura grupy przedszkolnej?
Z definicji grupy przedszkolnej wynika, że powinna to być grupa hierarchiczna, na czele której stoi przywódca – nauczyciel. Wewnątrz grupy tworzą się mniejsze podgrupy, powstające stopniowo. Zależne są one od dzieci i powiązań pomiędzy nimi. Zwykle dziewczynki trzymają się z dziewczynkami, a chłopcy z chłopcami, choć podział ten może zostać zaburzony. Z czasem tworzą się mniejsze grupki, w których można wyszczególnić liderów. Granice pomiędzy takimi grupkami są płynne. W wyniku kontaktów koleżeńskich wzrasta więź emocjonalna, tworzą się pierwsze przyjaźnie, które mogą przetrwać próbę czasu.
Zwarta struktura grupy przedszkolnej zaspokaja potrzeby społeczne i psychologiczne swoich członków, dlatego przestaje być jedynie grupą formalną. Trudno przeniknąć przez barierę, jaką tworzą przedszkolaki w swoim towarzystwie. Nowa osoba w przedszkolu, chcąc nie chcąc przyjmuje pozycję „nowego” lub „nowej”. Początkowo może być odrzucona przez pozostałe dzieci, dlatego i nauczyciele, i rodzice powinni uczynić wszystko, aby pierwsza nieufność i dystans szybko zniknęły.
Adaptacja nowej osoby
Główną rolę w tym procesie odgrywa nauczyciel. W naszej placówce również zdarzały się sytuacje, w których w ciągu roku czy od września, do zgranej grupy przedszkolnej przychodziło nowe dziecko. Od razu nauczyciel musi je przedstawić innym podopiecznym i zadbać o jego komfort. Powinien wcześniej zadbać o znalezienie dziecku dogodnego miejsca przy stoliku – podczas zabaw kreatywnych czy spożywania posiłków.
Przez pierwsze dni pobytu nowego dziecka w przedszkolu nauczyciel może zorganizować zabawy adaptacyjne, aby dzieci mogły się lepiej poznać i zintegrować. Włączanie na siłę dziecka do istniejącej już grupki w grupie rówieśniczej nie jest dobrym pomysłem. Zwykle jednak dzieci są ciekawe „nowej osoby” i chętnie z nią rozmawiają. To pomaga w przełamaniu „pierwszych lodów”.
Rodzice takiego dziecka powinni zadbać o to, aby ośmielić go i przygotować do nawiązania nowych kontaktów z rówieśnikami. Każdy przedszkolak jest jednak inny. Nieśmiałemu dziecku będzie trudniej niż temu, które jest przebojowe.