Optymalną sytuacją jest, jeśli nauczyciel w przedszkolu pracuje z niewielką grupą dzieci, kiedy każdemu może poświęcić wiele swojej uwagi, bez szkody dla pozostałych wychowanków. Zwykle jednak, głównie w przedszkolach państwowych, grupy są liczne – mają po 20-25 osób, na które przypada jeden lub dwóch nauczycieli wychowania przedszkolnego. Nie pracują oni z dziećmi przez cały czas razem, ale np. od godziny 7 do 13 jest jedna nauczycielka, a od 11 do 17 druga. Czy istnieją jakiekolwiek odgórne przepisy i wymagania mówiące o tym, ile dzieci może być w grupie przedszkolnej i jak wielu nauczycieli powinno z nimi pracować?
Rozporządzenie Ministra Edukacji – normy dotyczące liczby dzieci
W Polsce normy dotyczące liczby dzieci w grupie przypisanych do jednego opiekuna w przedszkolach reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001. Zgodnie z tymi przepisami, odpowiednia liczba dzieci przypadająca na opiekuna różni się w zależności od wieku dzieci oraz typu placówki. Dla dzieci w wieku do 3 lat, zalecana proporcja to jeden opiekun na 15 dzieci, natomiast w grupach dzieci starszych, 4-6 lat, maksymalna liczba dzieci przypisana do jednego nauczyciela wynosi 25. Na jedną grupę przedszkolną, a więc automatycznie na 25 dzieci przypada jeden nauczyciel lub wychowawca, oraz dodatkowo osoba wspomagająca w opiece nad dziećmi.
Jeśli grupa przedszkolna ma organizowane wyjście lub wycieczkę, to wychowawca może mieć pod opieką 15 dzieci i powinien mieć do pomocy przydzielonego wcześniej opiekuna, w roli którego mogą występować rodzice dzieci lub inni wychowawcy przedszkolni.
Te wytyczne mają na celu zapewnienie odpowiednich warunków opieki oraz wsparcia edukacyjnego, co jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju i bezpieczeństwa najmłodszych. Rozporządzenie to podkreśla również znaczenie dostosowania liczby opiekunów do specyficznych potrzeb dzieci, w tym dzieci z niepełnosprawnościami, dla których stosuje się niższe wskaźniki.
Oddział integracyjny przedszkola – liczba dzieci na jednego opiekuna
Inne wymogi istnieją w stosunku do przedszkoli z oddziałami integracyjnymi. W nich liczba dzieci pod opieką przypadających na jedną grupę powinna wynosić od 15 do 20, w tym od 3 do 5 dzieci niepełnosprawnych. W oddziale specjalnym może być:
- od 6 do 8 w oddziale dla dzieci niesłyszących lub słabosłyszących,
- od 6 do 10 w oddziale dla dzieci niewidomych i słabowidzących,
- od 10 do 16 w oddziale dla dzieci z chorobami przewlekłymi,
- od 6 do 8 w oddziale dla dzieci z zaburzeniami psychicznymi,
- od 8 do 12 w oddziale dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową,
- od 6 do 10 w oddziale dla dzieci z upośledzeniami umysłowymi w stopniu umiarkowanym i znacznym,
- od 2 do 4 w oddziale dla dzieci z autyzmem i z niepełnosprawnościami sprzężonymi.
To całkowicie uzasadnione, że liczebność grup przedszkolnych w oddziałach specjalnych i oddziałach integracyjnych musi być mniejsza, niż w innych placówkach, z uwagi na większe potrzeby przedszkolaków. Nauczyciele wychowania przedszkolnego muszą być odpowiednio przygotowani do pracy z takimi dziećmi.