Dziecko nie mówi, ma zaburzenia równowagi, albo słabo radzi sobie z czynnościami tzw. małej lub dużej motoryki? Niewykluczone, że ma zaburzenia integracji sensorycznej. Integracja ta stanowi podstawę prawidłowego rozwoju dziecka. Warto wiedzieć, jak rozpoznać niedostatki integracji sensorycznej i w jaki sposób z nimi walczyć.
Czym jest integracja sensoryczna?
Pojęcie integracji sensorycznej może być dla wielu młodszych rodziców niezrozumiałe, gdy tymczasem kryje się pod nim umiejętność dziecka do prawidłowego odczuwania, porządkowania i składania w spójną całość otaczającego je świata. Dziecko rozwijające się prawidłowo powinno umieć interpretować bodźce wzrokowe, słuchowe, dotykowe, pochodzące z ruchu i grawitacji, bodźce smakowe i węchowe – czyli wszystkie informacje, jakie czerpie za pośrednictwem swoich zmysłów. Informacje te są niezbędne do obrania odpowiedniej postawy i podjęcia działania adekwatnego do zaistniałej sytuacji.
Jednocześnie integracja sensoryczna jest podstawą zdrowego rozwoju różnych umiejętności dziecka – mowy, pobudliwości ruchowej, czy wrażliwości emocjonalnej. Z integracją sensoryczną mamy do czynienia nie tylko w najwcześniejszym dzieciństwie – proces ten trwa przez całe nasze życie. Najbardziej intensywnie zachodzi jednak podczas pierwszych trzech lat życia dziecka. Nie u każdego przebiega sprawnie i bezproblemowo.
Zaburzenia w zakresie integracji sensorycznej
Dziecko, które ma problemy z odbieraniem bodźców z otoczenia – nie potrafi zachować równowagi, często się przewraca, ma trudności z mówieniem się, albo z interpretowaniem docierających do niego sygnałów zmysłowych, najprawdopodobniej cierpi z uwagi na zaburzenia integracji sensorycznej.
Mogą to być różnego rodzaju zaburzenia:
• zaburzenia ruchowe,
• modulacji sensorycznej,
• zaburzenia różnicowania sensorycznego.
Dzieci nadmiernie pobudzone, mające nieustalony rytm dnia i snu, z problemami z koncentracją, z ADHD lub różnymi zaburzeniami rozwoju psychicznego, mogą mieć jednocześnie zaburzenia integracji sensorycznej. Często manifestują się one nadmierną lub zbyt małą wrażliwością na bodźce sensoryczne – głośne dźwięki wywołują panikę u dziecka, maluch nie lubi być przytulanym, albo do płaczu doprowadzają go odgłosy, które dla przeciętnego człowieka mogą być w ogóle niesłyszalne lub mało drażniące.
Bywa, że zaburzenia te rozpoznawane są u dzieci nadmiernie aktywnych, o słabej koncentracji na zadaniu, które nie mają dobrze rozwiniętej koordynacji ruchowej lub zmysłu równowagi. Czasem u maluchów z zaburzeniami integracji sensorycznej notowane są słabe reakcje na ból, albo wykonywanie danych czynności z zapamiętaniem. W takich przypadkach najlepiej zwrócić się o pomoc do pediatry lub psychologa dziecięcego, który najprawdopodobniej zaleci uczestnictwo w terapii integracji sensorycznej.