O odrze zapomniano na wiele lat, ale przecież nie wyginęła ona całkowicie. Jest groźną chorobą zakaźną, przenoszoną drogą kropelkową lub przez kontakt ze śliną lub wydzieliną z nosa osoby chorej. Jeszcze do niedawna zachorowania na odrę w Polsce były incydentalne. Obowiązkowe szczepionki dla małych dzieci chroniły dosyć skutecznie przed zachorowaniem. W ostatnich latach się to zmieniło, a niektóry twierdzą nawet, że w 2018 roku w Polsce można mówić już o epidemii odry.
Statystyki zachorowań
Według danych WHO w 2017 roku w Europejskim Regionie zanotowano 24 tys. zachorowań na odrę, podczas gdy w 2016 roku było ich niewiele ponad 5 tysięcy. Natomiast w okresie od stycznia do września 2018 roku WHO odnotowało w Europejskim Regionie ponad 52 tys. przypadków zachorowań. Najwięcej z nich przypadało na Rumunię – 5100 chorych, Francję – 2702 chorych i Grecję 2290 przypadków. W krajach spoza UE najwięcej zachorowań odnotowuje Ukraina – w 2018 roku było to już ponad 32 tys. zachorowań.
Na terenie Polski w okresie od 1 stycznia do 15 października 2018 roku zarejestrowanie zaledwie 128 przypadków zachorowania na odrę, ale to i tak więcej niż w analogicznym okresie 2017 roku, kiedy było ich tylko 58. Trudno mówić o prawdziwej epidemii, ale rzeczywiście zauważalna jest tendencja rosnąca zachorowań na tę groźną chorobę zakaźną.
Niemowlęta i dzieci starsze narażone na odrę
Teoretycznie zdecydowana większość Polaków jest chronionych przed odrą dzięki szczepieniom. WHO informuje, że pierwszą dawkę szczepionki na całym świecie otrzymało 85 proc. ludzi, a drugą dawką jest zaszczepione 2/3 z nich. Niestety, w Polsce aktywnie działają ruchy antyszczepionkowe, dlatego jest coraz więcej dzieci niezaszczepionych na odrę. Paradoksalnie to właśnie dziecko jest narażone najbardziej na zachorowanie, z uwagi na niewykształcony całkowicie układ immunologiczny.
Jak rozpoznać odrę?
Odra początkowo objawia się ostrym bólem gardła, katarem, gorączką, suchym kaszlem i zapaleniem spojówek. Nie są to objawy na tyle swoiste, aby wskazywały tylko na takie schorzenie. Jednak po kilku dniach od ich wystąpienia w jamie ustnej pojawiają się białe wykwity otoczone czerwoną linią, a na skórze, za uszami pojawia się czerwona, grudkowa wysypka, która skutecznie, stopniowo obejmuje całe ciało. Wysypka swędzi.
Ważne jest, aby odra została prawidłowo zdiagnozowana i jak najszybciej rozpoczęło się leczenie. U dzieci choroba ta wiąże się z ryzykiem pojawienia się groźnych powikłań, jak np. zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego oraz mięśnia sercowego, a nawet mózgu. Do zapalenia ośrodkowego układu nerwowego dochodzi w 1 na około 1000 zachorowań.