O tym, jakim człowiekiem będzie w przyszłości nasze dziecko, decyduje bardzo wiele czynników. Charakter i osobowość dziecka, podobnie jak jego moralność kształtują się wraz z upływem czasu, choć wpływ na to mają oczywiście geny, grupa rówieśnicza, w której dorasta oraz rodzina, w której się wychowuje. Również przedszkole ma wiele do powiedzenia w tej kwestii.
Początki kształtowania moralności
Przez pierwsze 3 lata dziecko uczy się powoli rozpoznawania tego, co dobre, a co złe. Rodzice i najbliżsi opiekunowie na tym etapie mają najwięcej do powiedzenia w kwestii wychowania maluszka. Kiedy rozpoczyna on edukację w przedszkolu, po części to nauczyciele i sama placówka stają się odpowiedzialni za kształtowanie się jego moralności.
Dziecko musi nauczyć się współpracy, współżycia w grupie społecznej, w której dorasta. Uczy się, jak zachowywać się w przedszkolu, w różnych sytuacjach, do których może w nim dojść. Sprawdza się w roli dyżurnego, podporządkowuje nauczycielom, czasem jest liderem grupy, a czasem szeregowym jej członkiem. Już na etapie przedszkola wdrażany jest system kar za niewłaściwe zachowanie. Dziecko za bycie niegrzecznym i niesłuchanie nauczycielki może być ukarane czerwonym znaczkiem na tablicy motywacyjnej lub siedzeniem samotnie przy stoliku podczas zabawy innych dzieci. Równolegle rozwijany jest system nagradzania za dobre zachowanie – odznaki czy uśmiechnięte buzie są tego najlepszym przykładem.
Jasne zasady w domu i w przedszkolu
Kształtowanie moralności dziecka polega na pokazywaniu mu dobrych wzorców i ustalaniu pewnych granic postępowania. Maluszek jest spokojniejszy, jeśli wie, jakie czynności po sobie następują. Na przykład powinien wiedzieć, że trzeba myć ręce po przyjściu z dworu, albo po wyjściu z toalety. Dziecko ze stabilnym światem z jasnymi regułami będzie łatwo się po nim poruszać.
Konsekwentne postępowanie ze strony rodziców i nauczycieli w przedszkolu pozwoli na pozytywne kształtowanie postaw moralnych u przedszkolaków. Automatycznie brak konsekwencji przy jednoczesnym mówieniu o zasadach postępowania wprowadzi zamęt w umyśle dziecka.
Dziecko musi umieć brać odpowiedzialność za swoje zachowanie, już jako przedszkolak. Ważnym momentem w jego życiu będzie przyznawanie się do popełnionej winy i poczucie z tego powodu wstydu. Przedszkolak uczy się norm postępowania w rodzinie, a później w przedszkolu. Rzutuje to na podstawy dziecka w przyszłości.